Bezpieczeństwo dziecka w sieci - porady dla rodziców

Bezpieczeństwo dziecka w sieci to temat, którego nie można lekceważyć. Tym bardziej że w Internecie czyha wiele niebezpieczeństw. Co zrobić, aby dziecko było w sieci bezpiecznie?

Jakie niebezpieczeństwa czyhają na dzieci w Internecie

Nie ma najmniejszej wątpliwości, że Internet niesie za sobą wiele korzyści. Pozwala na komunikację z osobami, które mieszkają w innym mieście, państwie, a nawet na innym kontynencie. Umożliwia zdobycie szybkiej odpowiedzi na pytania. Niestety niesie za sobą różnego rodzaju zagrożenia, których nie wolno bagatelizować. Zwłaszcza jeżeli nasze pociechy spędzają w sieci całkiem sporo czasu i niekoniecznie w celach rozrywkowych, ale również edukacyjnych. Dlatego bezpieczeństwo dziecka w sieci to temat, z którym powinien zaznajomić się każdy rodzic, a następnie dbać o nie oraz uczyć swojego malucha, jak mądrze korzystać z tego, co daje Internet.

W pierwszej kolejności należy wymienić, jakie niebezpieczeństwa czyhają na dzieci w Internecie. Lista jest całkiem długa:

Cyberprzemoc

Pod pojęciem cyberprzemocy kryje się obrażanie, nękanie, a także publikowanie ośmieszających zdjęć lub filmów.

Kradzież danych osobowych

Internet to miejsce dla przestępców, którzy chcą ukraść dane osobowe. Maluch może udostępnić w sieci swoje dane m.in. adres, numer telefonu, a nawet poufne informacje, hasła czy numery kart kredytowych.

Wyłudzenie finansowe

Bezpieczeństwo dziecka w sieci zagrożone jest również przez wyłudzenia finansowe. To m.in. wymaganie opłat za dostęp do platformy, za dodatkowe treści, za dodatki do gier. Często towarzyszy temu komunikat, że jest to zarówno darmowe, jak i bezpieczne. A wysłanie jednego „bezpłatnego” SMS potrafi uruchomić pobieranie wysokich opłat, na które użytkownik wcale nie chciał wyrazić zgody.

Piractwo

W Internecie dziecko ma dostęp do pobierania zdjęć, filmów i różnorodnych plików. Niestety pobieranie niektórych z nich i dalsze rozpowszechnianie jest nielegalne. To tzw. piractwo, uznawane za przestępstwo.

Niebezpieczne treści

W sieci znajduje się wiele niebezpiecznych treści, które mogą mieć negatywny wpływ zarówno na rozwój, jak i psychikę dzieci oraz młodzieży. Nasze pociechy mogą trafić na szkodliwe treści celowo albo przypadkowo poprzez reklamę, spam, czy też mylne wyniki wyszukiwania. Do szkodliwych treści zalicza się treści:

pornograficzne,
przedstawiające przemoc oraz okrucieństwo,
promujące zachowania autodestrukcyjne, takie jak samookaleczenia, samobójstwa. Należą do nich również treści, które przedstawiają zachowania szkodliwe dla zdrowia, w tym zażywanie napojów energetycznych i alkoholowych, używek nikotynowych, dopalaczy, narkotyków czy prowadzące do zaburzeń odżywiania,
dyskryminacyjne, które generują postawy pogardy i nienawiści wobec różnych grup religijnych, narodowościowych i społecznych.

Obcowanie z takimi materiałami może powodować powstawanie negatywnych emocji i nawyków. Ponadto, zaburza prawidłowy rozwój, a także obniża poczucie bezpieczeństwa dziecka. Treści pornograficzne mogą przyczynić się do kształtowania fałszywego obrazu i wzorców zaspokojenia popędu seksualnego. Przyczyniają się do zbyt wczesnej seksualizacji młodzieży i podejmowania zachowań ryzykownych. Natomiast materiały promujące przemoc nie tylko negatywnie wpływają na psychikę dzieci, ale również zwiększają ich tolerancję na przemoc, a nawet skłonność do agresji.

Co zrobić, aby dziecko było w sieci bezpiecznie?

Choć na dziecko czyha wiele niebezpieczeństw w Internecie, to my – rodzice, możemy edukować nasze pociechy. Zwracamy uwagę, że kluczowe jest stopniowe, adekwatne do wieku, budowanie ich świadomości, a nie separowanie od potencjalnych zagrożeń przy wykorzystaniu specjalnego oprogramowania. Co zrobić, aby Twoje dziecko było w sieci bezpieczne?

Ustal z dzieckiem zasady korzystania z Internetu

Najważniejszą kwestią jest wspólne ustalenie zasad, dotyczących korzystania z Internetu. Oczywiście dostosuj je do wieku dziecka. Maluszki pod żadnym pozorem nie powinny samodzielnie korzystać z wyszukiwarek, różnorodnych serwisów oraz portali społecznościowych. Ich rozmowy z nieznajomym powinny odbywać się pod wspierającym nadzorem rodziców.

Edukuj dziecko

Od samego początku staraj się edukować swoją pociechę, z czym może się zetknąć w Internecie oraz czego nie należy w nim publikować. Dziecko powinno mieć świadomość, że niektórych danych nie wolno udostępniać innym, tym bardziej obcym osobom w sieci.

Pamiętaj o zasadzie ograniczonego zaufania

Nawet, jeżeli Twoje dziecko jest godne zaufania, to w kwestii bezpieczeństwa w sieci przestrzegaj zasadę ograniczonego zaufania. Przede wszystkim przeprowadź niejedną rozmowę ze swoją pociechą, że w sieci nie wolno nikomu ufać! Dobrze byłoby, abyś sam/a stosował/a taką zasadę wobec dziecka, kontrolując przeglądane treści. Oczywiście wszystko z umiarem! Dziecko też musi mieć trochę prywatności.

Uczestnicz w projektach, promujących bezpieczeństwo dziecka w sieci

Warto zaznajomić się z takim projektem, jak „Kokosza w sieci”, organizowanym w ramach kampanii Fundacji Santander ,,Haki na cyberataki”, który podejmuje tematykę, związaną z niebezpieczeństwami w sieci. Celem projektu jest zapoznanie młodzieży i młodych dorosłych z zagrożeniami, jakie niesie korzystanie z internetu, szczególnie korzystanie z bankowości elektronicznej za pośrednictwem aplikacji na smartfony i platform inwestycyjnych. Projekt porusza następujące cyberbezpieczne kwestie:

oszustwa w Internecie poprzez fałszywy zakup,
wskazówki dotyczące tego, na co zwracać uwagę przy reklamach platform inwestycyjnych i próbach wyłudzenia danych,
jakie techniki manipulacyjne stosują oszuści.

Ponadto, na platformie www.platforma.kokosza.org, pojawią się moduły do nauki online z różnymi rozdziałami tematycznymi, jak:

Przestępstwa w sferze bankowości elektronicznej.
Bezpieczne użytkowanie platform inwestycyjnych.
Ochrona przed przestępstwami finansowymi.

Naucz dziecko netykiety

Bardzo ważne jest, abyś nauczył/a swoje dziecko netykiety. To nic innego jak zbiór reguł, określających właściwe zachowanie w sieci.

Czy dziecko powinno korzystać samodzielnie z Internetu?

Na podstawie wielu dostępnych badań dzieci spędzają mnóstwo czasu w sieci. Niestety ma to negatywny wpływ, o czym wspomniałam wcześniej. Dziesi ą bardzo często „przebodźcowane” przez nadmiar kolorów i dynamicznie zmieniających się obrazków. Do tego dochodzą agresywne dźwięki. To wszystko wpływa na problemy z koncentracją. Nie mówiąc już o wyżej wymienionych niebezpieczeństwach. I tu rodzi się pytanie, czy dziecko powinno korzystać samodzielnie z Internetu?

Na pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Zależy to również od wieku dziecka. Dwuletni czy trzyletni maluch absolutnie nie powinien mieć dostępu do Internetu, jeżeli w pobliżu nie ma rodziców. Im starsze dziecko, tym bardziej można odpuścić, ale nigdy nie wolno przestać kontrolować!

Jeżeli Twoja pociecha sama korzysta z treści w Internecie, zadbaj o bezpieczeństwo dziecka w sieci. Przede wszystkim:

ustalcie wspólne zasady,
umów się z dzieckiem, aby poinformowało Cię, gdy trafi na szkodliwe treści,
rozmawiaj z pociechą o tym, co przegląda w sieci i jakie ma doświadczenia w sieci,
skonfiguruj ustawienia bezpieczeństwa na urządzeniach, z którego dziecko korzysta,
zainstaluj specjalny program do kontroli rodzicielskiej,
stwórz katalog bezpiecznych stron,
obserwuj reakcje dziecka podczas korzystania z Internetu.
…i śledźcie kokoszowe treści: https://www.facebook.com/KokoszaGroszDoGrosza